Üniversitede Nöropazarlama Deneyi

Fırat Üniversitesi'nde görev yapan akademisyenler, bir araştırmacı ve EEG uzmanından oluşan projeyi yürüten ekip, nöroloji ve pazarlamayı kullanarak Nöropazarlama projesini hayata geçirmek için üniversitede yapılan ilk deneysel çalışmaları başlattılar.

Çalışmayı Fırat Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi'nden Yrd.Doç.Dr. Atilla Yücel ve Yrd.Doç.Dr. Nurcan Yücel, Fırat Üniversitesi İletişim Fakültesi'nden Arş.Gör. Emrah Aydemir, Araştırmacı Fatma Çubuk ve EEG Uzmanı Nazım İpek yürütüyor. Ayrıca Fırat Üniversitesi Tıp Fakültesi Nöroloji Bilim Dalı Başkanı Prof.Dr. Bülent Müngen de çalışmayı destekliyor.

Projeyi yürüten ekibe göre, günümüzde teknolojik gelişmeyle toplumsal yapının değişmesi tüketicinin tercihlerini etkilemektedir. Bu değişikliğin tüketici karar alma sürecinin daha karmaşık ve daha kompleks bir yapıya sahip olduğunu belirten ekip, tercihlerin düz bir mantıkla yapılmadığını, tüketicinin kararını verirken, duygusal tepkilerinin de bu kararı etkilediğini, bu duygusal etkileri çözümlemek içinde Nöropazarlama yöntemlerinin araç olarak kullanılmaya başlandığını söylemektedirler.

Türkiye'de Nöropazarlama ile ilgili çalışmaların çok kısıtlı olduğunu belirten ekip:

“Nöropazarlama deney çalışmaları, ülkemizde maalesef genellikle ticari amaçlarla, marka ve reklamlarla ilgili yüzeysel, içi doldurulmamış ve yanlış bilgilerle dolu çalışma sonuçlarına dayanmaktadır. Bu nedenle bilimsel anlamda deneysel çalışmalar önem taşımaktadır. Genellikle ülkemizde teorik çalışmalar yapılmış, deneysel çalışmaların pahalılığı ve deney aşamalarının nasıl gerçekleşeceğine dair bilgilerin var olmaması nedeniyle yapılamamıştır. Çalışmamız, akademik anlamda deneysel çalışmaların temelini oluşturacak bilgileri elde etmek ve ileride yapılacak çalışmalara ve kendi yapacağımız çalışmalara ışık tutması amacıyla alanında yetkin kişilerin desteğiyle yapılmış, disiplinler arası bir çalışmadır.”

Nöropazarlamanın tüketicilerin satın alma kararı verirken rasyonel ve irrasyonel kararları harmanlayarak, karışık bir süreç izlediğinin tespit edildiğine işaret eden ekip, tüketicinin “Kara kutu” veya duygusal karar verici dediğimiz beyninin izlediği yol ile ilgili gizemçözülmeye çalışılırken artık pazarlamanın diğer disiplinlerle beraber uygulanması gerekmektedir.

Pazarlamanın, nöroloji, psikoloji, sosyoloji, tıp, gibi birçok disiplinden faydalanmasının gerektiğine dikkat çeken ekip, bu durumun pazarlamanın diğer disiplinlerle ilişkilerinde, farklı boyutlarını ortaya koymayı kaçınılmaz kıldığını, projeyle de beş duyu organının gönderdiği veriler doğrultusunda beynin satın alma karar sürecinin incelendiğini, projenin geleceğin markalarının yaratılmasında önemli bir rol oynayacağını vurgulamaktadırlar.

Nöropazarlamanın; insan beynine açılan bir pencere olduğuna dikkat çeken ekip, bu projeyle beyindeki satın alma düğmesine giden yolun bulunmasında önemli aşamalar kaydedilecek, tüketicinin satın alma kararını neye göre verdiklerinden ziyade, gerçek hayatta tüketicinin satın alma kararını nasıl aldığını anlamaya çalışılacaktır.

EEG cihazı kullanılarak yürütülen proje beyinde nöronlar arasındaki elektriksel aktivitenin doğrudan ölçümlemesiyle gerçekleştirilmektedir.